Belediyeler Kentsel Dönüşüm Sürecinde Ne Yapmalı?
Yerel yönetimler, kentsel dönüşüm sürecinde koordinasyon ve denetim görevleriyle kritik bir rol üstleniyor. Belediyelere özel hazırladığımız bu rehberde, hem mevzuat hem uygulama açısından yapılması gerekenleri ele alıyoruz.
Kentsel dönüşüm, şehirlerin daha yaşanabilir, güvenli ve sürdürülebilir hale gelmesi açısından kritik bir rol oynar. Ancak bu süreç sadece binaların yenilenmesiyle sınırlı değildir. Özünde; planlama, katılım, hukuki süreçler ve toplumsal uyumu kapsayan çok boyutlu bir dönüşüm hareketidir. Bu noktada belediyelere düşen görevler oldukça büyüktür.
Peki belediyeler kentsel dönüşüm sürecinde neler yapmalı? İşte adım adım bir yol haritası:
1. Mevcut Durum Analizi Yapılmalı
Belediyeler öncelikle kendi sınırları içerisindeki riskli yapıların ve alanların detaylı bir analizini yapmalıdır.
🔹 Zemin etüdü
🔹 Yapı envanteri
🔹 Sosyo-ekonomik analizler
bu sürecin temelini oluşturur.
Bu analizler, hangi bölgelerin öncelikli olarak dönüşüme tabi tutulacağını belirlemek açısından büyük önem taşır.
2. Stratejik Planlama ve Kentsel Tasarım
Kentsel dönüşüm, kısa vadeli bir “yenileme” değil; uzun vadeli bir vizyonla planlanmalıdır.
Belediyeler;
✔ İmar planları,
✔ Ulaşım aksları,
✔ Sosyal donatı alanları (okul, park, sağlık tesisi) gibi öğeleri dikkate alarak stratejik planlarını oluşturmalıdır.
3. Halkı Bilgilendirme ve Katılım Süreci
Dönüşümde en önemli paydaşlardan biri kuşkusuz halktır. Belediye, süreci şeffaf bir şekilde yönetmeli ve vatandaşları bilgilendirmelidir.
🗣️ Mahalle toplantıları,
📄 Broşürler,
🌐 Web siteleri üzerinden yapılan duyurular,
bu süreçte güven tesis etmek açısından çok değerlidir.
Katılım süreçleri, olası itirazların önlenmesi ve gönüllülük esasına dayalı dönüşüm projeleri için vazgeçilmezdir.
4. Yasal Altyapının Sağlanması
Belediyeler;
🔸 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun,
🔸 İmar Kanunu,
🔸 Kat Mülkiyeti Kanunu
başta olmak üzere tüm mevzuata uygun bir dönüşüm süreci yürütmek zorundadır.
Ayrıca, hak sahipliği tespiti, kamulaştırma işlemleri ve sözleşme hazırlıkları aşamalarında hukuki danışmanlık alınması, olası davaların önüne geçer.
5. Müteahhit ve Proje Ortaklarının Seçimi
Belediyeler, proje ortaklarını seçerken mutlaka teknik yeterlilik ve mali güvenilirlik kriterlerini göz önünde bulundurmalıdır.
Aksi takdirde projeler yarım kalabilir veya hak sahipleri mağdur olabilir.
İhale süreçlerinin şeffaf, rekabete açık ve kamu yararına uygun olması gerekir.
6. Sosyal Denge ve Yerinden Etme Sorunları
Dönüşüm yalnızca fiziksel değil, sosyal bir meseledir.
Belediyeler;
🧓 Yaşlılar,
🧑🧒 Düşük gelirli gruplar,
🧕 Kiracılar
gibi hassas gruplar için özel çözümler geliştirmelidir.
Geçici barınma olanakları, kira yardımı, sosyal konut projeleri gibi politikalar yerinden etme sorunlarının önüne geçebilir.
7. Denetim ve Kalite Kontrol
Dönüşümün uygulanması aşamasında yapı denetimi büyük önem taşır.
Belediyeler:
🔧 İnşaatın teknik şartnamelere uygun ilerleyip ilerlemediğini kontrol etmeli,
🔐 Müteahhitin yükümlülüklerini yerine getirip getirmediğini izlemeli
ve gerektiğinde müdahale etmelidir.
8. İletişim ve Kriz Yönetimi
Kentsel dönüşüm gibi uzun ve karmaşık projelerde krizler kaçınılmaz olabilir.
Belediyeler bu süreçte hızlı iletişim, çözüm odaklı yaklaşım ve sürekli güncellenen bilgi akışıyla kamuoyunu sürece dahil etmelidir.
Sonuç: Güven Veren ve Planlı Dönüşüm Belediyelerle Mümkün
Kentsel dönüşümde belediyelerin etkin ve planlı bir rol oynaması, hem projelerin başarısını artırır hem de vatandaş memnuniyetini sağlar.
Yerel yönetimlerin; planlama, hukuk, halkla ilişkiler ve teknik süreçlerde uzman ekiplerle çalışması artık bir tercih değil, zorunluluktur.
📌 Kentsel Dönüşüm Sürecine Hazırlanmak İsteyen Belediyeler İçin Özel Danışmanlık
Belediyenize özel dönüşüm stratejileri, mevzuat danışmanlığı ve saha analizleri için bizimle iletişime geçebilirsiniz:
